Monitor Pijler Werken

De Regio Deal Zuid- en Oost- Drenthe streeft naar meer goede en passend opgeleide werknemers in de regio.

In de monitor wordt zichtbaar dat de regio Zuid- en Oost- Drenthe structureel minder banen per 1.000 inwoners telt dan gemiddeld in Nederland. Dit betekent dat de werkgelegenheidsfunctie van de regio ten opzichte van veel andere regio’s in Nederland relatief klein is.

De pendelgegevens in de monitor ondersteunen dit beeld. In 2019 was 40% van de inwoners in Zuid- en Oost- Drenthe werkzaam buiten de eigen regio. De regio Zuid- en Oost- Drenthe is daarmee afhankelijk van de regionale economische ontwikkeling om haar heen. Deze afhankelijkheid is wederkerig: in 2019 werden 32% van de arbeidsplaatsen in de regio ingevuld door arbeidskrachten die woonachtig zijn buiten de regio Zuid- en Oost- Drenthe. In de afgelopen 5 jaar was de mate van ‘afhankelijkheid’ relatief stabiel.

Wanneer we kijken naar het werkloosheidpercentage in Zuid- en Oost- Drenthe dan kan geconcludeerd worden dat (in ieder geval tot voor het uitbreken van de coronacrisis) de beroepsbevolking in de regio goed haar weg vindt op de regionale arbeidsmarkt. In 2019 lag het werkloosheidpercentage met 3,1% historisch laag.

Hoewel de werkloosheid op dit moment laag is en ook in de afgelopen jaren rond het landelijke gemiddelde lag, valt op dat er in de regio relatief veel onbenut arbeidspotentieel aanwezig is. De netto participatiegraad in Zuid- en Oost- Drenthe ligt structureel onder het landelijke gemiddelde. Dit betekent dat de regio veel niet-actieven telt. In tijden van een krappe arbeidsmarkt, wanneer er dus weinig werkloosheid is en het moeilijk is voor bedrijven om geschikt personeel te vinden, kunnen mensen uit deze groep in potentie de krapte oplossen.

In vergelijking met het landelijke gemiddelde is de balans tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt in de arbeidsmarktregio Drenthe in balans. In tegenstelling tot op veel andere plekken in Nederland was er in 2020 in nagenoeg geen enkele beroepsgroep in Drenthe sprake van spanning op de arbeidsmarkt.

Tot slot is er in Nederland al langere tijd een groeiende vraag naar hoger opgeleid personeel waarneembaar. Door automatisering en digitalisering van bedrijfsprocessen komen met name de banen in het middensegment (MBO 2 -4) in toenemende mate onder druk te staan.

In het licht van bovenstaande, valt op dat het percentage hoog opgeleide inwoners in de werkzame leeftijdsgroepen in Zuid- en Oost- Drenthe lager ligt dan elders in Nederland. Bovendien laat de historische ontwikkeling van het percentage zien dat de ‘opleidingskloof’ in de afgelopen jaren is gegroeid. Dit beeld wordt ondersteund wanneer gekeken wordt naar de ontwikkeling van de uitstroom van hoger opgeleiden uit het onderwijs. In de Zuid- en Oost- Drenthe stromen structureel minder hoger opgeleiden uit dan gemiddeld in Nederland.

De Regio Deal Zuid- en Oost- Drenthe streeft naar meer innovatiekracht in de regio én meer structurele samenwerking tussen overheid, ondernemingen en onderwijs om te kunnen innoveren.

In het licht van innovatiekracht is het allereerst relevant te zien dat het aantal oprichtingen per 1.000 vestigingen in Zuid- en Oost- Drenthe achterblijft blijft bij het landelijke gemiddelde. Hoewel er mede daardoor ook relatief minder opheffingen plaatsvinden, zien we dat het saldo (de bedrijvendynamiek) structureel onder het landelijke gemiddelde ligt.

Hoewel Zuid- en Oost- Drenthe dus minder bedrijvendynamiek kent, ontwikkelt de reeds gevestigde populatie bedrijven zich relatief goed. Zowel het aantal snelgroeiende bedrijven als het aantal exporterende bedrijven ligt boven het landelijke gemiddelde. Dit laatste wordt ook voornamelijk verklaard door geografische ligging.

Uit onderzoek onder ondernemers blijkt verder dat op dit moment ongeveer tweederde van de bedrijven in Drenthe bij innovatie samenwerkt met partners (bedrijven, kennisinstellingen en of overheden). Het percentage Drentse bedrijven dat betrokken is bij opgerichte innovatienetwerken, innovatieve (test) omgevingen en incubators programma’s ligt beduidend lager.

Tot slot laten de cijfers zien dat Drentse bedrijven in 2020 gemiddeld 16% van de omzet besteden voor uitgaven op het gebied van onderzoek en ontwikkeling.

De Regio Deal Zuid- en Oost- Drenthe streeft naar meer digitalisering in de regio

Digitale transformatie (het aanpassen van het businessmodel en het verbeteren van digitale vaardigheden) is nodig om als bedrijf optimaal te kunnen anticiperen op de kansen en uitdagingen die digitalisering biedt. Uit onderzoek onder Drentse ondernemers blijkt dat de mate van digitale transformatie onder Drentse bedrijven in 2020 op het gemiddelde niveau van Noord-Nederland ligt. De Drentse bedrijven hebben hiermee een ‘inhaalslag’ gemaakt: in 2019 lag de mate van digitale transformatie in Drenthe onder het niveau van Friesland en Groningen.

De mate van digitale prestatie onder Drentse bedrijven is in de periode 2019-2020 eveneens toegenomen. Wat betekent dat meer Drentse bedrijven hebben aangegeven door gebruik van digitale technologie en data (meer) inkomsten te kunnen genereren en/of in staat zijn geweest de efficiëntie van de organisatie te hebben kunnen verbeteren.